Niðurstöður mælinga á stærð loðnustofnsins í september - október 2020

Rannsóknafólk í loðnuleiðangri. Ljósm. Birkir Bárðarson

Bergmálsmælingar á stærð loðnustofnsins fóru fram á rannsóknaskipinu Árna Friðrikssyni og norska uppsjávarskipinu Erosi dagana 7. september – 5. október.

Rannsóknarsvæðið náði frá landgrunninu við Austur Grænland frá um 73°20’N og suðvestur með landgrunnskanti Grænlands suður fyrir 64°N, um Grænlandssund, Íslandshaf, hafsvæðis vestan Jan Mayen og Norðurmið (1. mynd).

1. mynd. Leiðangurslínur rs. Árna Friðrikssonar (blátt) og EROS (grænt) í september - október 2020.

Loðna fannst víða á rannsóknarsvæðinu (2. mynd). Ungloðna, sem myndar hrygningar- og veiðistofninn á vertíðinni 2021/2022, var vestast og sunnantil á svæðinu en eldri loðna var mest áberandi norðar, á landgrunni Grænlands, austan við Scoresbysund. Almennt var kynþroska loðnu að finna á svipuðum svæðum og undanfarin ár, en útbreiðsla hennar náði þó hvorki norður fyrir Kong Oscar fjörð né austur fyrir Kolbeinseyjarhrygg.

Niðurstöður leiðangursins byggja á umfangsmikilli yfirferð en tafir vegna veðurs ollu minni yfirferð á jaðarsvæðum. Hafís á norðanverðu rannsóknarsvæðinu hindraði að hluta áætlaða yfirferð þar, en í sumum tilfellum var loðnu að finna í námunda við hafísinn. Því gæti verið um að ræða vanmat á magni kynþroska stofnhlutans, en ekki er unnt að meta umfang þess.

2. mynd. Útbreiðsla loðnu í september - október 2020.

Heildarmagn loðnu mældist rúmlega milljón tonn og þar af var metin stærð veiðistofns vertíðarinnar 2020/2021 um 344 þúsund tonn. Mikið var hinsvegar af ungloðnu og mældust um 146 milljarðar eða 734 þúsund tonn af ókynþroska loðnu en samkvæmt aflareglu þarf yfir 50 milljarða til að mælt verði með upphafsaflamarki fiskveiðiársins 2021/2022. Gögn um niðurstöður ungloðnumælinganna verða lögð fyrir Alþjóðahafrannsóknaráðið (ICES) sem mun veita ráð um upphafsaflamark vertíðarinnar 2021/2022 þann 30. nóvember.

Gildandi aflaregla byggir á því að skilja eftir 150 þúsund tonn til hrygningar í mars 2021 með 95% líkum. Tekur aflareglan tillit til óvissumats útreikninganna, vaxtar og náttúrulegrar dánartölu loðnu, auk afráns þorsks, ýsu og ufsa á loðnu. Í samræmi við ofangreinda aflareglu leggur Hafrannsóknastofnun til að ekki verði leyfðar loðnuveiðar á vertíðinni 2020/2021 þar sem framreikningar á stærð hrygningarstofnsins við hrygningu ná ekki þessum mörkum.

Hafrannsóknastofnun mun að vanda mæla veiðistofn loðnu í janúar/febrúar 2021 og endurskoða ráðgjöfina í ljósi þeirra mælinga.

Þessi ráðgjöf fyrir fiskveiðiárið 2020/2021 kemur í stað ráðgjafar frá 30. nóvember 2019 sem hljóðaði upp á 170 þúsund tonna upphafsaflamark. Sú ráðgjöf byggði á ungloðnumælingum haustið 2019. Þótt sú mæling hafi verið nægjanlega há til að gefa aflamark var óvissan á þeirri mælingu mikil.

Lesa má nánar um ráðgjöfina á hlekknum:https://www.hafogvatn.is/is/veidiradgjof/lodna