Fjármál og rekstur

Fjárveiting ársins 2020 nam 3.115 milljónum króna sem skiptust í 2.907 milljónir króna í rekstur og 208 milljónir kr. til fjárfestinga. Tekjur voru 1.086 milljónir en þar af voru 279 milljónir vegna vörusölu og andvirði seldrar þjónustu skilaði um 79 milljónum en ýmsar aðrar tekjur og framlög námu um 728 miljónum.

Afkoma ársins er 41 milljón króna afgangur sem skiptist í 49 milljón afgang frá rekstri og 8 milljón umframfjárfestingu.

Þrátt fyrir að heimsfaraldur Covid-19, bilanir á rannsóknaskipum og flutningur í nýjar höfuðstöðvar hafi sett mark sitt á fjárhag stofnunarinnar var reksturinn í jafnvægi á árinu 2020. Samkvæmt ársreikningi námu tekjur stofnunarinnar á árinu 2020 samtals 4,2 milljörðum króna og voru rúmlega 212 milljónum króna lægri en árið 2019. Á sama tíma tókst hins vegar að lækka útgjöld um 229 milljónir úr rúmum 4,4 milljörðum króna árið 2019 í tæpa 4,2 milljarða árið 2020.

Áhrif Covid-19
Meðal þess sem þyngdi rekstur stofnunarinnar á árinu 2020 voru tvö leiguverkefni rannsóknaskipsins Árna Friðrikssonar sem féllu niður. Annars vegar var um að ræða 30 daga leigu til norsku hafrannsóknastofnunarinnar en hinsvegar leigu á skipinu í 8 daga í gegnum Evrópuverkefnið Eurofleet. Bæði þessi leiguverkefni féllu niður vegna hagræðingar og Covid-19. Tekjutap stofnunarinnar vegna þessa var um 140 milljónir króna.

Um leið og mögulegt var hóf stofnunin að skima áhafnir og rannsóknafólk fyrir Covid-19 áður en haldið var í leiðangra og gekk vel að tryggja sóttvarnir um borð. Þrátt fyrir þessar mjög svo krefjandi ytri aðstæður komust skipin í alla fyrirhugaða rannsóknaleiðangra ársins.

Rannsóknaskipin Árni Friðriksson og Bjarni Sæmundsson
Útgerð rannsóknaskipanna árið 2020 breyttist talsvert frá því sem lagt var upp með í byrjun árs. Úthaldsdagarnir urðu mun fleiri en ráðgert hafði verið eða 362 miðað við 326 árið 2019. Árna Friðrikssyni var haldið úti í 187 daga og Bjarna Sæmundssyni í 144 daga. Auk tveggja leiguverkefna sem féllu niður og áður var getið um, varð sú breyting á upphaflegri skipaáætlun að Árni Friðriksson var notaður í Stofnmælingu botnfiska að hausti (SMH) þar sem ekki fékkst leiguskip til verkefnisins. Skip stofnunarinnar voru því notuð mun meira við rannsóknir en áætlað hafði verið.

Í upphafi ársins var Bjarni Sæmundsson í Slippnum í Reykjavík þar sem skipt var um vélarblokk. Skera þurfti gat á síðu skipsins til að ná út ónýtri vélinni. Bjarni var engu að síður kominn í stand og sjófær á réttum tíma til að rannsaka ástand sjávar í leiðangri sem hófst 10. febrúar. Bjarni endaði árið mjög vel en þann 17. desember voru liðin 50 ár frá því að skipið var tekið í notkun. Veisluhöld vegna þessara tímamóta frestuðust vegna Covid-19.

Árni Friðriksson kom til hafnar 2. nóvember úr SMH sem var jafnframt síðasti leiðangur skipsins á árinu. Eftir það var farið í talsvert viðhald á rafkerfi skipsins.

Í upphafi árs þurfti að skipta um vél í Bjarna Sæmundssyni. Skorið var gat á síðu skipsins til að ná vélinni út.

Yfirlit yfir úthaldsdaga rannsóknaskipa Hafrannsóknastofnunar frá aldamótum 2000.