Málstofa 21. mars: Hvernig bregst þorskurinn og aðrir nytjafiskar við fyrir framan botnvörpu?
Tími: 21. mars, 12:30-13:30
Staður: Stóri fundarsalurinn á jarðhæð Fornubúða 5, Hafnarfirði
Streymi: Á Teams, sjá hér.
Fyrirlestur og glærur: íslenska
Í þessari málstofu verður fyrst fjallað stuttlega um þekkingarsvið okkar á áhrifum botnvörpu á lífverur sem lifa ýmist ofan í, ofan á eða við botn á fiskislóð. Hvað er hægt að gera til lágmarka möguleg neikvæð áhrif. En aðal umfjöllunarefnið verður að skýra út niðurstöður frá rannsóknum sem voru gerðar á hegðun nytjafiska fyrir framan botnvörpu.
Þegar botnvarpa er dreginn eftir botni þá safnar hún saman fiskum fyrir framan sem síðan enda inn í vörpunni og safnast í poka vörpunnar. En ekki allir fiskar enda inn í vörpu, sumir fiskar sleppa meðal annars undir vörpuna og þá ýmist við vænghluta eða fyrir miðju. Tegunda- og stærðarmunur er á því hvert hlutfallið er sem sleppur við vænghluta miðað við miðju. En einnig má sjá mun á tegundum og stærðum hvort fiskur stingur sér undir vörpuna eða lendir inni í henni. Lærdómur af þessu gefur okkur mikilvægar vísbendingar um hvernig megi þróa „rockhopperinn“ og fótreipi frekar til að ná árangri í veiðum en um leið lágmarka áhrif veiða á annað líf.
Fyrirlesari Haraldur Arnar Einarsson fiskifræðingur
Haraldur hefur starfað hjá Hafrannsóknastofnun með fáum hléum frá árinu 1992. Lengst af sem sérfræðingur í veiðarfærum. Hann hefur tekið þátt í eða stjórnað fjölmörgum rannsóknarleiðöngrum þar sem virkni og áhrif veiðarfæra eru mæld. Síðasta áratuginn hefur Haraldur tekið að sér formennsku í vinnunefndum hjá Alþjóðlega Hafrannsóknaráðsins (ICES), fyrst í vinnunefnd veiði tækni og hegðun fiska (WGFTFB) en síðan stofnandi og formaður vinnunefndar um stærðar og tegunda kjörhæfnismælinga (WGSSSE). Sem stendur þá starfar Haraldur samhliða Hafrannsóknastofnun hjá Matvæla og Landbúnaðarstofnun Sameinuðu þjóðanna (FAO) í litlum vinnuhópi sem kallar sig „Fishing Technology and Operations team“. Hefur þar komið að margvíslegum verkefnum sem snúa að fiskveiðum um heim allan, t.d. leiðum við að lækka hlutfall spendýra í veiðum, merkingu veiðarfæra, og safna upplýsingum um tap veiðarfæra sem uppsprettu plasts í hafi frá veiðum.
Sjá nánar hér frétt á vef Hafrannsóknastofnunnar um hegðun algengra botnfiska við veiðar með botnvörpu
Quantifying fish escape under a bottom trawl í Fisheries Research
Grein í Sjávarafli: Hegðun fiska og undankomuleiðir fyrir framan botnvörpu.