Vöktun á laxfiskastofnum Norðfjarðarár í kjölfar efnistöku. Áfangaskýrsla 2020 / Monitoring of salmonid populations in River Nordfjardará following quarrying. Status report 2020. HV 2021-25

Hafrannsóknastofnun hefur vaktað framvindu á laxfiskastofnum í Norðfjarðará í kjölfar á efnistöku sem stunduð var í ánni fram til ársins 2017. Efnistakan var vegna vegtengingar við Norðfjarðargöng og skilyrði um vöktun var samkvæmt leyfisveitinga Fiskistofu fyrir efnistökunni til handa Vegagerðinni. Til stendur að vöktunin standi yfir í 10 ár og verður áhersla lögð á að fylgjast með framvindu laxfiskastofna ásamt því að fylgjast með breytingum á umhverfisþáttum. Vöktunin hefur nú staðið yfir 4 ár (2017 - 2020) og eru niðurstöður seiðamælinga og veiði gerð skil í þessari áfangaskýrslu. Í seiðamælingum fundust þrír árgangar bleikjuseiða, frá vorgömlum upp í tveggja ára seiði, og fannst hún á öllum sjö stöðunum sem skoðaðir voru.

Fækkun var á vorgömlum og 1+ seiðum árið 2020 samanborið við fyrri ár og þéttleikinn mældist svipaður og var 2017. Ekki var marktækur munur á holdastuðli, meðallengd og meðalþyngd bleikjuseiða á milli ára. Veiðin í Norðfjarðará var í sögulegu samhengi lítil og samkvæmt veiðiskráningu veiddust aðeins 406 bleikjur, það er minnsta skráða veiði frá árinu 2004, þegar veiðitölur bárust fyrst til Veiðimálastofnunar (nú Hafrannsóknastofnun). Ekki er ljóst hvort minnkandi bleikjugengd og veiði stafi af minnkandi viðkomu bleikjustofnsins í kjölfar röskunar á botni árinnar af völdum efnistöku eða vegna almennrar fækkunar bleikju á landinu. Ekki er útilokað að um samverkandi þætti geti verið að ræða. Áframhaldandi vöktun mun auka gæði gagna til að nema ástæður breytinga á bleikjustofninum í Norðfjarðará. Hvatt er til þess að veiðistjórnun í ánni taki áfram mið af veiðiþoli stofnsins.