ÚTHAFSRÆKJA Pandalus borealis
Birting ráðgjafar: 17. ágúst 2024. Útgefið af Hafrannsóknastofnun.
Ráðgjöf
Hafrannsóknastofnun leggur til í samræmi við nýtingarstefnu sem mun leiða til hámarksafraksturs til lengri tíma litið (MSY), að afli hvors fiskveiðiárs 2024/2025 og 2025/2026 verði ekki meiri en 4 537 tonn.
Stofnþróun
Vísitala veiðistofns er yfir aðgerðamörkum (Itrigger) og varúðarmörkum (Ilim) og veiðiálag er fyrir neðan kjörsókn (Fproxy).
Úthafsrækja. Afli, vísitala veiðihlutfalls og vísitala veiðistofns ásamt aðgerðarmörkum (Itrigger), varúðarmörkum (Ilim) og kjörsókn (Fproxy).
Stofnmat og gátmörk
Forsendur ráðgjafar | Hámarksafrakstur |
Aflaregla | Ekki hefur verið sett aflaregla fyrir þennan stofn |
Stofnmat | Byggt á tímaháðum breytingum í stofnmælingum |
Inntaksgögn | Afli og vísitölur úr stofnmælingu úthafsrækju |
Nálgun | Viðmiðunarmörk | Gildi | Grundvöllur |
|---|---|---|---|
Hámarksafrakstur | Fproxy | 0.2 | Meðaltal Fproxy áranna 2010–2015 |
Varúðarnálgun | Ilim | 12 200 | Gildi vísitölu veiðistofns sem er 20 % af meðaltali þriggja hæstu vísitölugilda |
Itrigger | 12 200 | Ilim |
Grunnur ráðgjafar fylgir forskrift Alþjóðahafrannsóknaráðsins fyrir skammlífa stofna þar sem ekki er hægt að beita aldurs-aflagreiningu, en til eru vísitölur sem taldar eru gefa mynd af breytingum í stofnstærð (Category 3 stocks; ICES, 2022).
Lífmassavísitala úthafsrækju, ásamt afla, er notuð til að reikna vísitölu veiðihlutfalls (Fproxy = afli/vísitala). Ráðgjöfin er fengin með því að margfalda síðasta gildi vísitölunnar með markgildi Fproxy.
Úthafsrækja. Útreikningur ráðgjafar.
Ay: Ráðgjöf fyrir 2023/2024 | 5 022 |
Lífmassavísitala | |
Vísitala (I2024) | 22 683 |
Vísitala veiðihlutfalls | |
Fproxy: Meðaltal Fproxy áranna 2010–2015 | 0.2 |
Gátmörk | |
Aðgerðarmörk vísitölu (Itrigger) | 12 200 |
b: Vísitala í hlutfalli við aðgerðamörk, ef I2024/Itrigger > 1 þá 1 annars 0 | 1 |
Varúðarlækkun til þess að tryggja að hrygningarstofn fari ekki undir gátmörk (Blim) með 95 % líkum | |
Ráðgjöf fyrir 2024/20251) | 4 537 |
% breyting á ráðgjöf2) | -11 |
1) A~y+1~ = I~y~ × F~proxy~ × b | |
2) Tölur í töflu eru námundaðar. Útreikningar eru gerðir með námunduðum tölum og því gætu reiknuð gildi ekki stemmt | |
Horfur
Vísitala ungrækju hefur verið lág frá 2004 og hefur verið í sögulegu lágmarki frá 2015. Árið 2024 fjölgaði yngri karldýrum frá fyrri árum og vísitala ungrækju var sú hæsta sem mælst hefur frá árinu 2015. Stofnvísitalan hefur verið nokkuð stöðug frá árinu 2012 en hefur lækkað frá árinu 2018. Stofnmælingar síðustu ára benda því til að stofninn muni ekki stækka á næstu árum.
Aðrar upplýsingar
Næsta stofnmæling er áætluð í júlí 2026.
Vísitala þorsks í stofnmælingu úthafsrækju hefur verið há frá árinu 2014 og var í hámarki árin 2016–2018. Árið 2024 mældist mesta magn þorsks frá upphafi. Einnig hefur mælst mikið af þorski í stofnmælingu botnfiska að vori (SMB) og hausti (SMH) undanfarin ár. Því er líklegt að afrán á úthafsrækju hafi aukist á undanförnum árum.
Ráðgjöf, aflamark og afli
Úthafsrækja. Tillögur um hámarksafla, ákvörðun stjórnvalda um aflamark og afli (tonn).
Fiskveiðiár | Tillaga | Aflamark | Afli alls |
|---|---|---|---|
1991/1992 | 35 000 | 40 000 | 34 200 |
1992/1993 | 35 000 | 40 000 | 45 100 |
1993/1994 | 40 000 | 52 000 | 55 908 |
1994/1995 | 60 000 | 62 000 | 62 965 |
1995/1996 | 40 000 | 63 000 | 66 017 |
1996/1997 | 55 000 | 60 000 | 57 444 |
1997/1998 | 70 000 | 75 000 | 61 179 |
1998/1999 | 40 000 | 40 000 | 30 678 |
1999/2000 | 20 000 | 20 000 | 20 677 |
2000/2001 | 25 000 | 25 000 | 22 052 |
2001/2002 | 35 000 | 35 000 | 27 354 |
2002/2003 | 30 000 | 30 000 | 24 327 |
2003/2004 | 20 000 | 20 000 | 18 038 |
2004/2005 | 5 000 | 10 000 | 5 344 |
2005/2006 | 1 000 | 10 000 | 1 037 |
2006/2007 | 7 000 | 7 000 | 1 887 |
2007/2008 | 7 000 | 7 000 | 1 865 |
2008/2009 | 7 000 | 7 000 | 3 955 |
2009/2010 | 7 000 | 7 000 | 7 144 |
2010/20111) | 7 000 | 6 345 | |
2011/20121) | 7 000 | 6 635 | |
2012/20131) | 5 000 | 7 387 | |
2013/20141) | 5 000 | 5 192 | |
2014/2015 | 5 000 | 5 000 | 4 105 |
2015/2016 | 4 000 | 4 000 | 4 259 |
2016/2017 | 4 100 | 4 100 | 3 066 |
2017/2018 | 5 000 | 5 000 | 3 519 |
2018/2019 | 5 852 | 5 852 | 2 490 |
2019/2020 | 4 682 | 4 682 | 1 703 |
2020/2021 | 5 136 | 5 136 | 3 182 |
2021/2022 | 5 136 | 5 136 | 2 117 |
2022/2023 | 5 022 | 5 022 | 1 988 |
2023/2024 | 5 022 | 5 022 | |
2024/2025 | 4 537 | ||
2025/2026 | 4 537 | ||
1) Veiðar á úthafsrækju voru gefnar frjálsar | |||
Heimildir og ítarefni
ICES. 2022. ICES technical guidance for harvest control rules and stock assessments for stocks in categories 2 and 3. In Report of ICES Advisory Committee, 2022. ICES Advice 2022, Section 16.4.11. (https://doi.org/10.17895/ices.advice.19801564).
Stofnmatsskýrslur Hafrannsóknastofnunar 2024. Úthafsrækja. Hafrannsóknastofnun, 24. ágúst 2024.